“Panem et Circenses”, oorspronkelijk “brood en wagenrennen”, maar vaker vrij vertaald als (geef het volk) "brood en spelen”. Een concept dat zo’n 2000 jaar geleden geïntroduceerd werd door Julius Caesar die het volk brood en spelen gaf zodat opstanden onder datzelfde (vaak ontevreden) volk voorkomen konden worden.
(Zwem)baden werden gebouwd, amfitheaters, circussen en colosseums. Gladiatoren bevochten elkaar of een leeuw op leven en dood en het volk keek joelend toe vanaf de tribunes. Vloog er met het wagenrennen iemand uit de bocht of sloeg er een paard over de kop dan was de sensatie compleet en snelde het volk toe om er met de neus bovenop te kunnen staan.
De ellende van iedere dag kon even vergeten worden en de schenker van dit alles, de keizer, werd geëerd omdat hij er bij het volksvermaak ook nog eens voor zorgde dat men gratis te eten en te drinken had.
In de loop van de afgelopen 2 millennia is er aan het concept van Caesar weinig veranderd, slechts de verschijningsvorm muteerde.
Vanmiddag om 16.00 uur was het weer eens zover. Het Colosseum stond dit maal ten zuiden van de evenaar in Port Elizabeth te Zuid Afrika, paard en wagen werden vervangen door de inmiddels bekende 22 mannen en een bal. Het volk tuinde er met beide voeten weer volop in, scholen sloten al rond een uur of twaalf in de middag, voor veel bedrijven begon het weekend eveneens een halve werkdag eerder. Een uur voor aanvang van de gladiatorenstrijd stond er 280 km aan files op des rijks wegen. Winkels tooiden zichzelf voor de zoveelste keer met een bordje: ”Wegens de voetbalwedstrijd Nederland-Brazilië zijn wij vanmiddag vanaf 15.00 uur gesloten”. Sommigen meenden al voorspellende gaven te bezitten en schreven er maar direct de einduitslag bij nog voor de wedstrijd begonnen was. De plaatselijke supermarkt besloot niet mee te doen aan de sluitingsgekte maar maakte het nog een stapje bonter door een koelkist van 2.5 bij 1.5 meter te plaatsen die van voor tot achter vol zit met oranje tompoezen. Helaas voor de super worden die tompoezen door geen hond gekocht want iedereen zit thuis onder de partytent met een krat bier te zweten bij het tv-scherm. Boven de koelkist midden in de supermarkt een 16:9 breedbeeld scherm met daarop live beelden van de wedstrijd aan de andere kant van de wereldbol.
Normaal kabbelt er een kooplust opwekkend zacht muzakritme op de achtergrond, vandaag staat het volume op tien en galmt de stem van Jack van Gelder van voor tot achter door de zaak. Mocht de klant soms nog steeds niet weten dat er een belangrijke voetbalwedstrijd gaande is.
Aan de kassa wederom de vaste vraag van de laatste drie weken: “Wilt u er ook gratis beesies bij?”
De hobbywinkel ertegenover: gesloten, de eethoek: gesloten, de automatiek heeft nog een afgekoelde bamiblok in het portiek maar de rest van de friture is gesloten. De modezaak: gesloten. Bij de kruidenier: geen kip in de zaak. De schoenenwinkel: gesloten, ondanks de uitverkoop.
Supermarkten bellen en mailen de bevoorradingscentra plat met het verzoek zo snel mogelijk de voorraad bier weer aan te vullen; de kratten vliegen er aan de kassa harder uit dan ze in het magazijn weer geleverd kunnen worden.
Een beetje horeca-ondernemer heeft een paar vierkante meter grasmat op de vloer en een live-scherm op het terras, onder het mom van “heb ík het niet, dan gaan ze wel naar de buren”.
Vrijwel ieder billboard is beplakt met een voetbalgerelateerde reclamestunt die liefst met een humoristisch bedoelde kwinkslag de aandacht van het voorbijrijdend volk trekt. Zo ook de reclame voor damesondergoed aan de plaatselijke Rijksweg die al bijna drie weken voor meer aandacht zorgt dan ooit tevoren gehoopt. Menig bestuurder voor het naastliggende verkeerslicht is zo gebiologeerd dat ie niet in de gaten heeft dat de lamp al tot drie keer toe van kleur wisselde in de tijd dat ie de schaars geklede dames van top tot teen begaapte. Aan het wegdek te zien heeft er al menig gevalletje blikschade plaatsgevonden…
Bij de bakker kan de klant WK-gebakjes kopen waar met chocola telkens een andere einduitslag op is gespoten. Wie het geduld heeft het gebakje niet voor het eind van de wedstrijd te verorberen en ook nog het geluk heeft de juiste einduitslag aangekocht te hebben kan zich morgen melden om een prijzenpakket in ontvangst te nemen.
Een bekend biermerk meldt onder een afbeelding van een gevuld glas bier in een paginagrote krantenadvertentie: ”we zullen vanmiddag tot de bodem moeten gaan mannen”.
Een energiebedrijf belooft een jaar gratis stroom aan iedere nieuwe klant mits Nederland het WK wint. Dat het bedrijf geen vergunning heeft om een kansspel te organiseren, och een kniesoor die daar op let. Kennelijk wordt het hen toch wat heet onder de voeten want de actie loopt tot morgen terwijl het WK echt pas over een dikke week gedaan is en Nederland nog steeds in de race blijft.
In de F-jeugd wordt de kindertjes al op vroege leeftijd geleerd dat als het moet je een doorgesproken speler best op onreglementaire wijze tegen de grasmat mag werken. Er zou later als ze groot zijn namelijk wel eens veel op het spel kunnen staan. Heel veel.
De beteugeling van het volk.
Een experimentje:
Ga tijdens de volgende interland van het Nederlands elftal naar het marktplein in je woonplaats en roep een paar keer keihard “Panem et Circenses”.
Loop een blokje om en probeer het 5 minuten later nog eens met de kreet “Bier en tieten”.
Vergelijk vervolgens het verschil in reacties van het publiek.
De evolutie heeft de afgelopen 2000 jaar niet stil gestaan. De spelen muteerden.
Het WK-voetbal duurt nog een week, dit weekend kunnen we nog vooruit met Wimbledon en morgen begint de Tour de France.
De keizer werd ingeruild voor 150 demissionaire kamerleden die gisteren na een uitgebreide barbecue voor een periode van 10 weken met zomerreces zijn gegaan.
Volgend rendez-vous: Kaapstad / 6 juli 2010 / Uruguay-Nederland
En denk eraan: “Panem et Circenses” is latijn voor “Bier en tieten”, maar dat laatste bekt gewoon wat beter in beschonken toestand ;-)
Geen opmerkingen:
Een reactie posten