Voulez-Vous Vuvuzela ?

“We speelden het beste voetbal, maar we hebben niet gewonnen”

WK Voetbal 1974.
Oranje speelde in de eerste groepsronde achtereenvolgens tegen Uruguay (2-0), Zweden (0-0) en Bulgarije (4-1) en werd zonder een wedstrijd te verliezen en met slechts één tegendoelpunt groepswinnaar.
In de tweede ronde won oranje in de volgende poule achtereenvolgens van Argentinië (4-0), de DDR (2-0) en Brazilië (2-0). Met 8 goals voor en 0 goals tegen plaatste het legendarische team met o.a. Neeskens, Cruijff, van Hanegem en Krol zich onder de bezielende leiding van Rinus Michels voor de finale die op 7 juli in München gespeeld zou worden tegen West-Duitsland.

De wereld was onder de indruk van het totaalvoetbal dat Nederland etaleerde en iedereen was het erover eens: Oranje is het beste team en verdient de beker.

Het liep anders.
Het keerpunt in de finale was de vijfentwintigste minuut toen Holzenbein zich met een theatrale “Schwalbe” (Ned. vert. Evert ten Napel: “fopduik”) op de groene mat liet ploffen en Breitner even later middels de toegekende penalty voor Duitsland de 1-1 scoorde.
Vlak voor rust scoorden de Duitsers dan nog 1-2 en ondanks een aandringend en goed voetballend oranje werd er in de tweede helft niet meer gescoord en verloor het best voetballende team het WK van ’74.

Menig fan heeft die zevende juli in de zomer van ’74 een trauma opgelopen dat meegedragen moest worden tot het EK in ’88 toen Nederland in de halve finale mocht aantreden tegen West-Duitsland. Zo ook de jonge Bloodwoosj, opgevoed met de gebruikelijke moppen die meestal handelden over een fiets van opa die teruggebracht moest worden.

Dat Oranje de finale enkele dagen later won van Rusland geraakte in het collectieve geheugen enigszins op de achtergrond, want verbleekte tegen de revanche waarbij Nederland van West-Duitsland won in de halve finale van '88. Op typisch Duitse wijze versloeg Oranje de eeuwige rivaal doordat van Basten in de 89e minuut de winnende goal maakte en Nederland met 2-1 doorging naar de finale. De Vuvuzela bestond nog niet, maar nooit meer sinds die dag heeft Bloodwoosj ooit nog zo hard geschreeuwd als toen van Basten die ene goal maakte. Een kippenvelmoment waar een mens er weinig van meemaakt in zijn leven.
Voetbal is emotie.

Niet onbelangrijk voor de intensiteit van de beleving achter de beeldbuis, het NOS commentaar tijdens de wedstrijd was van Evert ten Napel. “Het Volksparkstadion is van Oranje”.

Na de wedstrijd reed er toevallig een wagen met Duits kenteken door de straat waarvan de chauffeur de weg vroeg naar een bekend adres in de buurt.
“Keine Ahnung” kwam er uit Bloodwoosj’ mond als daad van burgerlijke ongehoorzaamheid.
Voetbal is emotie.

Duitsland groeide, werd volwassener. Bloodwoosj ook. Er kwam langzaam een nieuwe generatie met een nieuwe mentaliteit. Niet alleen in Duitsland.
Op 17 juni jongstleden versloeg Evert ten Napel zijn voorlopig laatste wedstrijd voor de NOS. Een verslaggever met hart en ziel nam afscheid.

Gisteravond (zaterdag) genoten op het Oranjeplein te Meerssen. Duitsland wint met 3-2 van Uruguay. Boe-geroep in het stadion telkens Suarez (volgens eigen zeggen eigenaar van de nieuwe hand van God, volgens heel Afrika eigenaar van de hand van de Duivel) aan de bal is.
Voetbal is emotie.

Vandaag is het zondag, nog een dikke zes uur en Nederland speelt voor de derde keer een WK-finale. NOS Commentaar: Frank Snoeks…

Voor Bloodwoosj staat het vast.
Voetbal is emotie.
De wedstrijd Nederland-Spanje zal niet becommentarieerd worden door een defecte Vuvuzela, hier gaat gekeken worden naar het ZDF.

I wear my sunglasses at night

Al eens in een satelliet weerkaatst zonlicht gezien? ’T is dan net alsof een zwak sterretje langs de hemel schuift. Terwijl je zelf ergens op de aardbodem in het donker staat, vliegt hoog boven je, doorgaans op een hoogte van 300 tot 600 km, een door mensenhanden gemaakte kunstmaan of afgedankt raketonderdeel nog net in het zonlicht. Het zonlicht wordt weerkaatst naar beneden en vanaf het donkere gedeelte van de aarde kun je een klein stipje aan de hemel heel langzaam voorbij zien trekken. Afhankelijk van de hoogte en daarmee de snelheid van de satelliet trekt die in enkele minuten langs een behoorlijk deel van de hemel boven je. De meeste mensen hebben het wel eens gezien zonder het te beseffen, maar veronderstellen doorgaans dat het om een vliegtuig gaat. Wie het ISS al eens heeft gezien weet beter. Het International Space Station wordt van stroom voorzien door zonnepanelen die uitgevouwen afmetingen hebben die met een behoorlijk uit de kluiten gewassen voetbalterrein overeen komen. In tegenstelling tot een vliegtuig heeft het ISS geen groene of rode knipperlichtjes en is het een stuk helderder. Om precies te zijn ergens tussen -3 en -4 magnitude. Dat is ongeveer net zo helder als de planeet Venus, die door velen wel eens ’s ochtends op het fietsje op weg naar het werk abusievelijk voor een UFO wordt aangezien. Helderder dan dat, op zon en maan na, bestaat niet.
Dat wil zeggen, op één andere uitzondering na: een iridium flare.
Iridium flares zijn kortstondige felle oplevingen van kunstmanen van het type Iridium. Ooit besteld en gekocht door de firma Motorola zorgen 66 van deze relatief kleine satellieten voor satelliet-telefoon-communicatie wereldwijd (een soort voorloper van het huidige mobiele netwerk, maar ook werkend midden in de jungle of de woestijn). Behalve twee relatief slecht zichtbare zonnepanelen heeft iedere Iridium-satelliet ook nog eens drie antennes gemaakt van gepolijst aluminium. Doordat het aluminium zo perfect glad van oppervlak is, wordt het zonlicht dat vanaf een hoogte van ongeveer 780 km door zo’n antenne weerkaatst wordt, gebundeld tot een verhoudingsgewijs kleine vlek op het aardoppervlak van nog net geen 10 km doorsnee. Bevind je je toevallig in de buurt van zo’n vlek (of beter nog, er midden in) als zo’n satelliet overvliegt, dan kun je nog wel eens aardig verrast worden door hoe helder dat aanvankelijk kleine stipje boven je in enkele seconden wordt.

De eerste keer dat ik er eentje zag was een jaar of vijftien geleden in de Ardennen. Aan het eind van een avondje turen door de telescoop werd mijn wereld in enkele seconden even op zijn kop gesteld door een nagenoeg ongekende stoot adrenaline.
Ik stond wat doelloos zonder de telescoop omhoog te kijken toen mijn oog plotseling viel op een klein bewegend wit puntje dat feller en feller en feller en feller werd. Ik kan me nog goed herinneren hoe er in een flits door me heen ging dat hier iets goed fout ging. Er leek geen einde te komen aan dat feller worden (in werkelijkheid zal het geen 20 seconden geduurd hebben), maar ik kreeg bijna de drang een zonnebril op te gaan zetten zo fel was het lichtpuntje dat daarboven aanzwelde. Op dat moment natuurlijk geen idee wat het was.
Gelukkig verdween ie net zo snel als ie gekomen was. Het geheel duurde nog geen minuut van heel langzaam aanzwellen tot uiteindelijk weer nagenoeg uitdoven.
Achteraf bleek dat ik een iridium flare gezien had van magnitude -8, dat wil zeggen meer dan 250 keer zo fel dan de felste ster en ongeveer 40 keer zo fel als de planeet Venus die iedereen bijblijft die hem ooit gezien heeft.

Nadien werden nog vele Iridium-flares gezien, zeker doordat er tegenwoordig internetsites bestaan waarop tijdstippen, helderheid en richting waarin je zo’n flare kunt zien eenvoudig op te zoeken zijn. Alleen de helderste flares van -8 komen niet zo vaak in de buurt van je woonplaats voor.

Vannacht was het toevallig weer eens zover.
Om 01.11 uur en 30 seconden zou er in het Zuidwesten eentje op een hoogte van ca. 50 graden overkomen en daar maximum intensiteit van magnitude -8 bereiken. Daarom het naar bed gaan even uitgesteld, wat geprutst met het fototoestel en naar buiten getogen in de hoop een en ander eens op de gevoelige plaat vast te leggen.
Bovenaan deze blog het eindresultaat. Onder een detailvergroting van dezelfde opname.
Voor de techneuten onder ons: gevangen op de gevoelige plaat werd Iridium satelliet nummer 60, met een diafragma F4.5, 40 seconden belicht, ISO 400, Panasonic Lumix G1.
Overigens, de sterren zijn tot kleine streepjes verworden als gevolg van de draaiïng van de aarde in de 40 seconden dat de lens openstond. De oranje-achtige gloed rechtsonder in beeld wordt veroorzaakt door lampen langs de A2 snelweg en op het DSM-terrein in de buurt.

Ook eens zo’n adrenalinekick in het donker ervaren?
Surf naar www.heavens-above.com , kies je land en je woonplaats uit de database en ga dan naar Iridum-flares for the next 7 days. Je vindt er altijd wel iets van je gading.

Bier en tieten

“Panem et Circenses”, oorspronkelijk “brood en wagenrennen”, maar vaker vrij vertaald als (geef het volk) "brood en spelen”. Een concept dat zo’n 2000 jaar geleden geïntroduceerd werd door Julius Caesar die het volk brood en spelen gaf zodat opstanden onder datzelfde (vaak ontevreden) volk voorkomen konden worden.
(Zwem)baden werden gebouwd, amfitheaters, circussen en colosseums. Gladiatoren bevochten elkaar of een leeuw op leven en dood en het volk keek joelend toe vanaf de tribunes. Vloog er met het wagenrennen iemand uit de bocht of sloeg er een paard over de kop dan was de sensatie compleet en snelde het volk toe om er met de neus bovenop te kunnen staan.
De ellende van iedere dag kon even vergeten worden en de schenker van dit alles, de keizer, werd geëerd omdat hij er bij het volksvermaak ook nog eens voor zorgde dat men gratis te eten en te drinken had.

In de loop van de afgelopen 2 millennia is er aan het concept van Caesar weinig veranderd, slechts de verschijningsvorm muteerde.
Vanmiddag om 16.00 uur was het weer eens zover. Het Colosseum stond dit maal ten zuiden van de evenaar in Port Elizabeth te Zuid Afrika, paard en wagen werden vervangen door de inmiddels bekende 22 mannen en een bal. Het volk tuinde er met beide voeten weer volop in, scholen sloten al rond een uur of twaalf in de middag, voor veel bedrijven begon het weekend eveneens een halve werkdag eerder. Een uur voor aanvang van de gladiatorenstrijd stond er 280 km aan files op des rijks wegen. Winkels tooiden zichzelf voor de zoveelste keer met een bordje: ”Wegens de voetbalwedstrijd Nederland-Brazilië zijn wij vanmiddag vanaf 15.00 uur gesloten”. Sommigen meenden al voorspellende gaven te bezitten en schreven er maar direct de einduitslag bij nog voor de wedstrijd begonnen was. De plaatselijke supermarkt besloot niet mee te doen aan de sluitingsgekte maar maakte het nog een stapje bonter door een koelkist van 2.5 bij 1.5 meter te plaatsen die van voor tot achter vol zit met oranje tompoezen. Helaas voor de super worden die tompoezen door geen hond gekocht want iedereen zit thuis onder de partytent met een krat bier te zweten bij het tv-scherm. Boven de koelkist midden in de supermarkt een 16:9 breedbeeld scherm met daarop live beelden van de wedstrijd aan de andere kant van de wereldbol.
Normaal kabbelt er een kooplust opwekkend zacht muzakritme op de achtergrond, vandaag staat het volume op tien en galmt de stem van Jack van Gelder van voor tot achter door de zaak. Mocht de klant soms nog steeds niet weten dat er een belangrijke voetbalwedstrijd gaande is.
Aan de kassa wederom de vaste vraag van de laatste drie weken: “Wilt u er ook gratis beesies bij?”

De hobbywinkel ertegenover: gesloten, de eethoek: gesloten, de automatiek heeft nog een afgekoelde bamiblok in het portiek maar de rest van de friture is gesloten. De modezaak: gesloten. Bij de kruidenier: geen kip in de zaak. De schoenenwinkel: gesloten, ondanks de uitverkoop.
Supermarkten bellen en mailen de bevoorradingscentra plat met het verzoek zo snel mogelijk de voorraad bier weer aan te vullen; de kratten vliegen er aan de kassa harder uit dan ze in het magazijn weer geleverd kunnen worden.

Een beetje horeca-ondernemer heeft een paar vierkante meter grasmat op de vloer en een live-scherm op het terras, onder het mom van “heb ík het niet, dan gaan ze wel naar de buren”.
Vrijwel ieder billboard is beplakt met een voetbalgerelateerde reclamestunt die liefst met een humoristisch bedoelde kwinkslag de aandacht van het voorbijrijdend volk trekt. Zo ook de reclame voor damesondergoed aan de plaatselijke Rijksweg die al bijna drie weken voor meer aandacht zorgt dan ooit tevoren gehoopt. Menig bestuurder voor het naastliggende verkeerslicht is zo gebiologeerd dat ie niet in de gaten heeft dat de lamp al tot drie keer toe van kleur wisselde in de tijd dat ie de schaars geklede dames van top tot teen begaapte. Aan het wegdek te zien heeft er al menig gevalletje blikschade plaatsgevonden…

Bij de bakker kan de klant WK-gebakjes kopen waar met chocola telkens een andere einduitslag op is gespoten. Wie het geduld heeft het gebakje niet voor het eind van de wedstrijd te verorberen en ook nog het geluk heeft de juiste einduitslag aangekocht te hebben kan zich morgen melden om een prijzenpakket in ontvangst te nemen.
Een bekend biermerk meldt onder een afbeelding van een gevuld glas bier in een paginagrote krantenadvertentie: ”we zullen vanmiddag tot de bodem moeten gaan mannen”.
Een energiebedrijf belooft een jaar gratis stroom aan iedere nieuwe klant mits Nederland het WK wint. Dat het bedrijf geen vergunning heeft om een kansspel te organiseren, och een kniesoor die daar op let. Kennelijk wordt het hen toch wat heet onder de voeten want de actie loopt tot morgen terwijl het WK echt pas over een dikke week gedaan is en Nederland nog steeds in de race blijft.

In de F-jeugd wordt de kindertjes al op vroege leeftijd geleerd dat als het moet je een doorgesproken speler best op onreglementaire wijze tegen de grasmat mag werken. Er zou later als ze groot zijn namelijk wel eens veel op het spel kunnen staan. Heel veel.
De beteugeling van het volk.

Een experimentje:
Ga tijdens de volgende interland van het Nederlands elftal naar het marktplein in je woonplaats en roep een paar keer keihard “Panem et Circenses”.
Loop een blokje om en probeer het 5 minuten later nog eens met de kreet “Bier en tieten”.
Vergelijk vervolgens het verschil in reacties van het publiek.

De evolutie heeft de afgelopen 2000 jaar niet stil gestaan. De spelen muteerden.
Het WK-voetbal duurt nog een week, dit weekend kunnen we nog vooruit met Wimbledon en morgen begint de Tour de France.
De keizer werd ingeruild voor 150 demissionaire kamerleden die gisteren na een uitgebreide barbecue voor een periode van 10 weken met zomerreces zijn gegaan.

Volgend rendez-vous: Kaapstad / 6 juli 2010 / Uruguay-Nederland
En denk eraan: “Panem et Circenses” is latijn voor “Bier en tieten”, maar dat laatste bekt gewoon wat beter in beschonken toestand ;-)